Hiện
nay, số lượng sinh viên Việt Nam theo học đại học và sau đại học tại
Pháp ngày càng tăng. Học bổng là một trong những nguồn tài chính quan
trọng giúp các sinh viên có thể trang trải những chi phí ăn ở, học tập
cần thiết. Phần trình bầy dưới đây giới thiệu một số chương trình học
bổng phổ biến có kèm theo các đường link liên kết giúp các bạn tiếp cận
trực tiếp thông tin mình quan tâm.
1. Học bổng trong khuôn khổ hợp tác quốc tế
Gần
80% học bổng của chính phủ Pháp được cung cấp trong khuôn khổ hợp tác.
Các loại học bổng này dành cho sinh viên đang theo học hoặc đã tốt
nghiệp đại học thuộc các chuyên ngành khác nhau muốn tiếp tục theo học
nâng cao trình độ ở Pháp.
Một số loại học bổng chủ yếu ở hình
thức này là : Học bổng Evariste Galois ; học bổng hợp tác vùng (Vùng
Ile-de-France, vùng Poitou-Charentes) ; Học bổng của các cơ quan, tổ
chức chuyên ngành : Petro Vietnam, Vietnam Airlines….
Tại Việt
Nam, mọi thông tin liên quan có thể tra cứu trên mạng hoặc được nhận từ
bộ phận hợp tác và hoạt động văn hóa trực thuộc Đại sứ quán Pháp tại Hà
Nội hoặc Tổng lãnh sự quán Pháp tại thành phố Hồ Chí Minh.
http://www.ambafrance-vn.org/
2. Học bổng dành cho sinh viên nước ngoài có thành tích xuất sắc
Hiện
tại có rất nhiều chương trình học bổng như Eiffel, Major, Charcot (
dành riêng cho sinh viên ngành y)… cho phép các cơ sở đào tạo tại Pháp
tiếp nhận những sinh viên nước ngoài có thành tích xuất sắc trong học
tập. Thông tin cụ thể có thể tìm thấy trên hệ thống các trang web của
đại sứ quán Pháp hay các trang web liên quan tới giáo dục.
Egide : http://www.egide.asso.fr/index.html
Campus France: http://www.campusfrance.org/index.htm
Cnous: http://www.cnous.fr
3. Học bổng của Cơ quan đại học Pháp ngữ (AUF – Agence Universitaire de la francophonie)
Cơ
quan đại học Pháp ngữ tại Việt Nam cấp học bổng thực tập và đào tạo sau
đại học cho sinh viên, giảng viên và các nhà nghiên cứu thuộc nhiều
trường đại học.
http://www.auf.org
4. Chương trình học bổng Việt Nam (Đề án 322)
Đây
là chương trình đào tạo cán bộ trình độ Tiến sĩ, Thạc sĩ, Đại học tại
nước ngoài hoặc phối hợp với nước ngoài. Những người đang làm nghiên cứu
sinh trong nước và thuộc đối tượng nêu trên, nếu đáp ứng các tiêu
chuẩn, được cơ sở đào tạo và người hướng dẫn đồng ý, có thể dự tuyển đi
thực tập khoa học hoặc đăng ký làm nghiên cứu sinh trong các đề án đào
tạo Tiến sĩ phối hợp do cơ sở đào tạo xây dựng.
http://www.moet.gov.vn
5. Học bổng của Bộ giáo dục, Bộ đại học và nghiên cứu Pháp
5.1. Học bổng của Bộ giáo dục Pháp
Dựa
trên tiêu chí quốc tịch và tư cách của mình, sinh viên nước ngoài có
thể nhận được hỗ trợ tài chính của Bộ giáo dục Pháp. Một số loại học
bổng được biết tới là học bổng trợ cấp nghiên cứu, học bổng dựa trên các
tiêu chí xã hội (BCU).
http://www.education.gouv.fr
5.2. Học bổng CIFRE (Convention Industrielle de Formation par la Recherche)
Các
sinh viên trẻ đã có bằng Thạc sĩ (Master) hoặc bằng Kỹ sư (Diplôme
d’école d’ingénieur) có thể thực hiện luận án Tiến sĩ tại một doanh
nghiệp cụ thể trên cơ sở phối hợp với một cơ sở giáo dục – đào tạo ngoài
doanh nghiệp. Đề tại tiến sĩ phải liên quan tới một chương trình nghiên
cứu và phát triển doanh nghiệp.
http://www.anrt.asso.fr
6. Học bổng trong khuôn khổ các chương trình hợp tác giữa các cơ sở đào tạo tại các quốc gia Châu Âu
* Học bổng ERASMUS MUNDUS
Sinh
viên đã tốt nghiệp đại học sẽ theo học các chương trình đào tạo Thạc sĩ
chất lượng cao tại ít nhất hai trong số tối thiểu ba trường đại học có
kí thỏa thuận hợp tác với nhau ở châu Âu. Đây là một học bổng khá cao và
tạo điều kiện cho sinh viên tiếp cận với chương trình học cùng các nền
văn hóa đa dạng.
http://ec.europa.eu/education/programmes/mundus/index_fr.html
* Học bổng SOCRATES/ERASMUS et LEONARDO
Dành
cho sinh viên đang theo học tại các cơ sở đào tạo đại học và sau đại
học ở Pháp thực hiện một khóa thực tập hoặc khóa học ngắn ngày tại các
nước thuộc cộng đồng Châu Âu.
http://ec.europa.eu/education/programmes/programmes_fr.html
7. Học bổng của một số tổ chức quốc tế phi chính phủ, các hiệp hội
Một
số tổ chức phi chính phủ dành những hình thức học bổng riêng cấp cho
sinh viên du học nước ngoài. Dưới đây là một số cuốn hướng dẫn về các
loại học bổng cũng như các thủ tục phải làm được biên soạn và xuất bản
bởi chính các tổ chức này
* Hướng dẫn “Du học” (”Study Abroad”) do UNESCO biên soạn
http://unesco.org/education/stutyingabroad
*
“Hướng dẫn của Andès” (”Le guide de l’Andès”) do Hiệp hội Tiến sĩ Pháp
biên soạn, hướng dẫn cách xin học bổng tài trợ đề tài nghiên cứu Tiến
sĩ, sau Tiến sĩ
http://financements.andes.asso.fr
Các
hiệp hội cấp nhiều hình thức học bổng khác nhau. Có thể kể tới ở đây
học bổng ngành y 1 năm cấp cho các bác sỹ sinh sống tại nước ngoài được
Trường trung cấp y Paris (CMHP) tuyển chọn..
http://www.cmhp.asso.fr
8. Các loại học bổng khác
Ngoài
những hình thức học bổng trên, sinh viên có thể hưởng các học bổng do
các bộ ngành khác thuộc chính phủ Pháp, các trường đại học, các doanh
nghiệp hay các trung tâm, viện nghiên cứu cấp riêng hoặc phối hợp cấp.
Tuy nhiên số lượng học bổng này không nhiều và thông thường là cấp cho
sinh viên khối ngành tự nhiên với đề tài nghiên cứu có chất lượng và
tính ứng dụng cao.
Chử Lan Phương & Trần Ngọc Oanh
Nguồn: CampusFrance và các tài liệu tổng hợp
Học bổng “Evariste Galois”
Chương
trình học bổng Evariste Galois có lẽ là chương trình học bổng của Chính
phủ Pháp mà nhiều sinh viên Việt Nam tìm hiểu nhất do đối tượng được
gửi hồ sơ rộng rãi nhất. Ở Việt Nam, học bổng này do Đại sứ quán Pháp
tại Việt Nam xét duyệt hồ sơ và quản lý chung nên thường được nhiều sinh
viên gọi là « Học bổng Đại sứ quán ».
http://www.ambafrance-vn.org/
http://www.ambafrance-vn.org/
1. Mục tiêu và đối tượng cấp học bổng
Mục
tiêu của chương trình học bổng này là giúp đào tạo các cán bộ kỹ thuật,
các nhà quản lý kinh tế, hành chính tương lai của Việt Nam bởi Pháp coi
đó là những đối tác của họ trong tương lai. Mặt khác, chương trình này
cũng nằm trong khuôn khổ các chương trình hợp tác giữa Pháp (thông qua
Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam) và Việt Nam trong các lĩnh vực đào tạo,
nghiên cứu và phát triển.
Chương trình học bổng này dành cho các
công dân Việt Nam (dưới 40 tuổi, là sinh viên mới tốt nghiệp đại học hay
đang đi làm) muốn theo học một chương trình cao học nghiên cứu (Thạc sĩ
nghiên cứu, Tiến sĩ) tại một trường đại học (université) hay trường lớn
(grande école) của Pháp.
Số lượng học bổng và ngành nghề ưu tiên
cấp học bổng thay đổi theo năm học, tuỳ theo định hướng và nhu cầu phát
triển của Việt Nam cũng như quan hệ hợp tác giữa Pháp và Việt Nam. Ví
dụ, 75 suất học bổng được cấp cho năm học 2008/2009 trong các lĩnh vực
khoa học cơ bản; khoa học kỹ thuật; kinh tế & quản lý; khoa học
chính trị & luật.
2. Tiêu chí và thời gian tuyển chọn
Việc
tuyển chọn sinh viên để cấp học bổng dựa trên trình độ học vấn, thành
tích học tập-nghiên cứu, mục tiêu theo đuổi việc học cao học tại Pháp…
của các thí sinh. Hồ sơ dự tuyển cần trình bày một đề tài nghiên cứu hay
một dự án học tập hấp dẫn, có tính thống nhất và có ý nghĩa đối với sự
phát triển của Việt Nam trong mối quan hệ với Pháp.
Để xin học
bổng làm luận án tiến sĩ, sinh viên cần tìm được một cơ sở đào tạo tiến
sĩ (école doctorale) nhận học và một giáo sư hướng dẫn thực hiện đề tài
nghiên cứu trước khi xin học bổng. Mối quan hệ giữa đề tài nghiên cứu và
trung tâm nghiên cứu cũng là một yếu tố được xét đến trong quá trình
tuyển chọn hồ sơ.
Mẫu hồ sơ xin học bổng thường được đưa lên
trang web của Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam vào tháng 11 hàng năm và
thời hạn để nộp hồ sơ thường kéo dài đến khoảng cuối tháng 12 năm đó
hoặc đầu tháng 1 năm sau. Ví dụ để xin học bổng cho năm học 2008-2009,
hồ sơ cần được gửi về Phòng học bổng của Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam
trước ngày 31 tháng 12 năm 2007. Kết quả sẽ được thông báo tới từng thí
sinh có hồ sơ hợp lệ vào khoảng tháng 4.
Một số hồ sơ xin học
bổng Evariste Galois sẽ được chuyển sang xin học bổng vùng Ile-de-France
trong khuôn khổ hợp tác giữa vùng này và Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam.
Năm vừa qua, khoảng 10 hồ sơ đã được chuyển sang học bổng
Ile-de-France. Kết quả thường được công bố vào tháng 6 – tháng 7. Ngoài
tiêu chí là các hồ sơ đó có đăng ký học ở một trường trong vùng
Ile-de-France, các tiêu chí khác chưa được thông báo rộng rãi. Để biết
thêm chi tiết, các bạn có thể liên lạc trực tiếp với Phòng Học bổng của
Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam.
3. Giá trị học bổng và các ưu đãi
Sinh
viên được học bổng Evariste Galois của chính phủ Pháp do CNOUS và các
CROUS ở các địa phương quản lý. Hàng tháng CROUS chuyển tiền học bổng
vào tài khoản cho sinh viên. Ngoài ra, CROUS còn nhiều hỗ trợ khác về
thủ tục giấy tờ, nhà ở… cho sinh viên. Sinh viên được học bổng Evariste
Galois được hưởng các quyền lợi cơ bàn là:
* Miễn phí phỏng vấn, phí làm thị thực (visa)
* Trợ cấp 767 €/tháng (10 tháng đối với bậc Thạc sĩ ; 15 tháng đối
với bậc Tiến sĩ trong 3 năm, chia thành 3 kỳ : 3 tháng-6tháng-6tháng)
* Miễn học phí và phí đăng ký tại các trường đại học và trường lớn
của Pháp. Khoản này có thể dao động từ vài trăm đến vài nghìn euros, tuỳ
theo quy định.
* Bảo hiểm y tế, bảo hiểm y tế bổ sung, bảo hiểm trách nhiệm dân sự
* Hỗ trợ chi phí mua máy tính (năm 2006-2007 : tối đa 651€ đối với
bậc Thạc sĩ ; trên 1000€ đối với Thạc sĩ về tin học ; tối đa 1631€ đối
với bậc Tiến sĩ)
* Hỗ trợ chi phí in ấn báo cáo luận văn (năm
2006-2007 : tối đa 261€ đối với Báo cáo thực tập ; tối đa 651€ đối với
Luận văn Thạc sĩ ; tối đa 1631€ đối với Luận án Tiến sĩ)
* Hỗ trợ
tiền thuê nhà khi không ở trong Ký túc xá của CROUS quản lý (146€/tháng
nếu tiền thuê nhà trên 188€/tháng; 73€/tháng nếu tiền thuê nhà từ 146€
đến 188€)
* Sinh viên được học bổng theo học Tiến sĩ được trả tiền vé máy bay 2 chiều cho mỗi kỳ nghiên cứu ở Pháp (3 lần/3 năm) …
Trần Ngọc Oanh
Nguồn: Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam và CROUS de Paris
Chương
trình học bổng này có từ năm 1999, do Bộ Ngoại giao Pháp cấp và do
Egide trực tiếp quản lý, dành cho các sinh viên nước ngoài có thành tích
xuất sắc trong học tập muốn theo học tại các cơ sở đào tạo đại học và
trên đại học ở Pháp.
www.egide.asso.fr/fr/programmes/eiffel/
1. Mục đích và đối tượng cấp học bổng
Chương
trình học bổng này có mục đích chọn lọc và đào tạo những cán bộ quản lý
bộ tương lai của nước ngoài, trong các lĩnh vực công và tư, tại các cơ
sở đào tạo đại học và sau đại học của Pháp, trong ba lĩnh vực ưu tiên là
Khoa học, Kinh tế – Quản lý và Khoa học chính trị. Ngoài ra, chương
trình này cũng ủng hộ chủ trương tuyển chọn sinh viên nước ngoài có
thành tích xuất sắc trong học tập của các trường đại học và trường lớn ở
Pháp.
Đối tượng được cấp học bổng là sinh viên nước ngoài (không
có quốc tịch Pháp), có thể đang theo học một chương trình đào tạo tại
Pháp hoặc không. Học bổng được cấp cho việc theo học chương trình đào
tạo Thạc sĩ (có thể gồm 1 hoặc 2 năm, và thêm một năm học tiếng) và tối
đa 10 tháng trong chương trình nghiên cứu ở bậc Tiến sĩ (ưu tiên năm thứ
hai hoặc năm thứ 3).
2. Tiêu chí và thời gian tuyển chọn
Hồ
sơ xin học bổng và các thông tin liên quan thường được đưa lên trang
web của Egide vào tháng 9. Hạn cuối để các trường đại học nộp hồ sơ xin
học bổng Eiffel cho sinh viên thường vào giữa tháng 1 năm sau. Kết quả
sẽ được thông báo trên trang web của Egide và tới từng sinh viên vào
tháng 4.
Đặc điểm khác biệt của học bổng này là sinh viên không
trực tiếp gửi hồ sơ xin học bổng Eiffel đến Egide, mà cần thông qua cơ
sở đào tạo muốn theo học. Các cơ sở này, có thể là trường đại học hay
trường lớn, chịu trách nhiệm gửi hồ sơ đề nghị Egide cấp học bổng cho
các sinh viên nước ngoài đang hoặc sẽ theo học tại trường đó sau vòng sơ
tuyển tại trường. Các bạn cần theo dõi thông tin về thời hạn nộp hồ sơ
tại các trường (trên trang web hay liên lạc trực tiếp) vì các trường cần
có thời gian tuyển chọn hồ sơ trong số các sinh viên nước ngoài có yêu
cầu trường giúp đỡ xin học bổng Eiffel.
Như vậy, một trong những
điều kiện cơ bản để xin học bổng này là sinh viên phải liên hệ với một
trường tại Pháp, xin học và đề nghị giúp đỡ gửi hồ sơ xin học bổng
Eiffel. Nếu nhà trường đồng ý, nhà trường sẽ gửi hồ sơ của sinh viên đến
chương trình Eiffel. Cho năm học 2008-2009, có 138 trường gửi hồ sơ hợp
lệ đến Eiffel nhưng chỉ có 80 trường có ít nhất một sinh viên được học
bổng Eiffel.
Trên trang web của Egide, có danh sách các trường hỗ
trợ sinh viên nước ngoài xin học bổng Eiffel, cũng như tỉ lệ hồ sơ được
cấp học bổng trên tổng số hồ sơ đăng ký xin học bổng. Ngoài việc tìm
được chương trình đào tạo và cơ sở đào tạo thích hợp, bạn cũng nên cân
nhắc tỉ lệ này trước khi chọn trường gửi hồ sơ xin học bổng Eiffel. Vì
bạn chỉ có quyền gửi hồ sơ một lần, năm nay không được thì những năm sau
hồ sơ của bạn sẽ bị Egide tự động loại bỏ, cho dù đó là do một cơ sở
đào tạo khác xin học bổng cho bạn.
3. Giá trị học bổng và các ưu đãi khác
Với
học bổng Eiffel, sinh viên trúng tuyển sẽ nhận được 1 khoản học bổng
1181€/tháng (đối với bậc Thạc sĩ) và 1400€/tháng (đối với bậc Tiến sĩ).
Số tiền này có thể được thay đổi theo mức độ trượt giá tại Pháp vào thời
điểm sinh viên du học. Đây là mức học bổng khá cao so với mức chi tiêu
thông thường của sinh viên Việt Nam tại Pháp (khoảng 400 – 600€/tháng).
Ngoài ra, học bổng này có những ưu đãi nổi bật như sau :
* Vé máy bay 2 chiều (từ Việt Nam)
* Bảo hiểm y tế và hỗ trợ tối đa 156€ tiền bảo hiểm y tế bổ sung (mutuelle)
* Hỗ trợ về nhà ở tại thành phố mà sinh viên theo học hay thực tập. Ở
bất cứ đâu, Egide đều giúp đỡ sinh viên có nhà ở trong Ký túc xá. Điều
này đặc biệt quan trọng đối với các sinh viên ở Paris và các thành phố
lớn. Ngoài tiền hỗ trợ về nhà ở của CAF, sinh viên được hưởng thêm một
khoản hỗ trợ từ Egide, tuỳ theo giá thuê phòng trong hay ngoài ký túc
xá.
Tuy nhiên, với học bổng này, bạn có thể phải tự trả tiền phí
ghi danh và/hoặc học phí. Bạn cũng cần cân nhắc điều này khi định xin
học ở các trường lớn (grandes écoles) mà mức học phí thường rất cao, từ
3.800€-14.000€ (theo CampusFrance).
(Trần Ngọc Oanh)
Nguồn: Egide
Cơ quan hợp tác Đại học Khối Pháp ngữ – văn phòng Châu Á Thái Bình
Dương (Agence Universitaire de la Francophonie – Bureau Asie-Pacifique)
hàng năm cấp nhiều học bổng thực tập và học bổng đào tạo sau đại học
cho sinh viên, giáo viên giảng dạy và các nhà nghiên cứu thuộc nhiều
trường đại học của Việt Nam. Với các học bổng này, người được học bổng
có thể theo học tại một cơ sở đào tạo ở Việt Nam, ở Pháp hay ở các nước
khác thuộc khối Pháp ngữ). Chi tiết về các loại học bổng của AUF, các
bạn có thể xem tại địa chỉ http://www.auf.org/actions/bourse-mobilite /accueil.html. Bài viết này chỉ đề cập đến các học bổng du học Pháp điển hình nhất mà AUF thường cấp cho sinh viên Việt Nam.
http://www.auf.org/regions/asie-pacifique/appels-d-offres/
1. Mục đích và đối tượng cấp học bổng
* Học bổng đào tạo Thạc sĩ
Học
bổng này dành cho các sinh viên Việt Nam đã tốt nghiệp đại học ở một
trường đại học thuộc khối Pháp ngữ và muốn theo học một chương trình đào
tạo Thạc sĩ ở Pháp (Master 1 và Master 2: DEA, DESS). Thông thường, học
bổng này được cấp cho 10 tháng học tại Pháp và không được gia hạn.
* Học bổng nghiên cứu ở bậc Tiến sĩ
Học
bổng này dành cho các sinh viên đã có bằng Thạc sĩ hoặc bằng tương
đương (DEA) muốn theo học chương trình nghiên cứu để bảo vệ Luận án Tiến
sĩ. Học bổng này ưu tiên các đề tài đóng góp cho sự phát triển của các
nước đang phát triển và đề tài đồng hướng dẫn. Trong thời gian được học
bổng, chương trình nghiên cứu hàng năm cần phải được tiến hành ở Việt
Nam và ở Pháp, theo kế hoạch đăng ký trước.
* Học bổng thực tập chuyên ngành
Học
bổng này cho phép sinh viên khám phá môi trường doanh nghiệp, môi
trường văn hoá ở nước ngoài và học hỏi thêm kinh nghiệm làm việc trước
khi thực sự đi làm. Các sinh viên đã tốt nghiệp Thạc sĩ (năm 1 hoặc năm 2
hoặc một chương trình tương đương) tại một cơ sở đào tạo có hợp tác với
AUF được phép đăng ký xin học bổng này. Ở Việt Nam, khi bạn tốt nghiệp
đại học (4-5 năm), có thể coi như tương đương với việc tốt nghiệp Thạc
sĩ năm thứ nhất ở Pháp (Master 1 hoặc Maîtrise). Học bổng thực tập này
được cấp cho tối đa 3 tháng ở Pháp. Điều kiện là sinh viên phải tìm được
doanh nghiệp chấp nhận cho sinh viên tới thực tập.
2. Tiêu chí và thời gian tuyển chọn
Điều
kiện chung của các học bổng AUF là sinh viên xin học bổng theo học tại
một trường đại học thuộc AUF (như Đại học Ngoại Thương, Đại học Bách
Khoa, Đại học Xây dựng, Đại học Giao Thông, Đại học Khoa học xã hội và
nhân văn…). Việc lựa chọn hồ sơ để cấp học bổng dựa trên 2 tiêu chí
chính là thành tích học tập và những đóng góp của hồ sơ đó đối với sự
phát triển của Việt Nam (đối với học bổng dành cho sinh viên Việt Nam)
thông qua đề tài nghiên cứu, học tập mà thí sinh dự định tiến hành tại
Pháp. Hội đồng tuyển chọn hồ sơ chủ yếu bao gồm các thành viên trong Hội
đồng khoa học của AUF.
Kinh nghiệm thực tế cho thấy, các sinh
viên được học bổng Thạc sĩ thường là các sinh viên có thành tích học tập
và bảo vệ luận văn tốt nghiệp đại học xuất sắc nhất ở các trường đại
học có hợp tác với AUF. Như vậy, để đạt được học bổng này, ngoài một đề
tài học tập/nghiên cứu hấp dẫn, các bạn cần phấn đấu đạt thành tích cao
trong suôt quá trình học đại học.
Thông thường, các học bổng của
AUF thường bắt đầu nhận hồ sơ từ đầu tháng 12 đến cuối tháng 4 năm sau.
Kết quả học bổng được thông báo vào khoảng tháng 7-tháng 8. Thông tin về
các chương trình học bổng này thường xuyên được cập nhật trên trang web
của AUF-Văn phòng Châu Á Thái Bình Dương
http://www.auf.org/regions/asie-pacifique/appels-d-offres/.
3. Giá trị học bổng và các ưu đãi
Học bổng ở bậc Thạc sĩ của AUF mang lại cho các bạn những quyền lợi sau :
* Vé máy bay 2 chiều (từ Việt Nam)
* 700€/tháng trong 10 tháng (tối đa)
* Bảo hiểm y tế bổ sung (mutuelle)
* Hỗ trợ 300€ để giúp sinh viên ổn định cuộc sống khi mới tới Pháp.
Sinh
viên được học bổng của AUF phải tự chi trả các chi phí khác như học
phí, bảo hiểm xã hội (sécurité sociale), lệ phí đăng ký, nhà ở …
Trần Ngọc Oanh
Nguồn: AUF
Cập nhật (07/08/2008)
